Sunday 6 October 2024

कुणीच नाही (अनुवादित)

   



   माझ्या मुलाच्या दुसरीच्या पुस्तकात "मिस्टर नोबडी" या गोड कवितेची दोन कडवी आहेत. इंटरनेट वर शोधल्यावर ही पूर्ण कविता सापडली. घरोघरी खोड्या करून, मोठ्या लोकांनी "कुणी केलं  रे?" असा जाब विचारताच साळसूदपणे "कुणीच नाही"! असा आव आणणाऱ्या खोडकर मुलांसाठी खास लिहिलेली ही कविता! गंमत म्हणजे,बरेच शोधूनसुद्धा कविता कोणी लिहिली त्याबद्दल मात्र माहिती मिळाली नाही. १८६८ एका मासिकामध्ये  पहिल्यांदा ही कविता छापली गेली. काही लोकांच्या मताप्रमाणे, एलिझाबेथ प्रेंटीस या कवयित्रीने लिहिलेली ही कविता. पण काही संपादकीय चुकांमुळे अनुक्रमणिकेत तिचा उल्लेख गाळला गेला. काही लोक मात्र कवी वॉल्टर दे ला मेअर हा या कवितेचा रचनाकार आहे असे मानतात. या सगळ्या मतमतांतरांमुळे आजही ही कविता "अनाम कवी" च्या नावाखाली छापली जाते. त्या खोडकर लहान मुलांच्या खोड्यांसारखंच इतक्या वर्षानंतर सुद्धा, या कवितेचं श्रेय घेणारं "कुणीच नाहीं"!


Mr. Nobody

I know a funny little man, 

As quiet as a mouse,

Who does the mischief that is done
  
In everybody’s house!


There’s no one ever sees his face,
   
And yet we all agree

That every plate we break was cracked
    
By Mr. Nobody.


’Tis he who always tears out books,
    
Who leaves the door ajar,

He pulls the buttons from our shirts,
    
And scatters pins afar;


That squeaking door will always squeak,
    
For prithee, don’t you see,

We leave the oiling to be done
    
By Mr. Nobody.


He puts damp wood upon the fire
   
That kettles cannot boil;

His are the feet that bring in mud,
   
And all the carpets soil.


The papers always are mislaid;
   
Who had them last, but he?

There’s no one tosses them about
   
But Mr. Nobody.


The finger marks upon the door
    
By none of us are made;

We never leave the blinds unclosed,
    
To let the curtains fade.


The ink we never spill;   the boots
    
That lying round you see

Are not our boots,—they all belong
   
 To Mr. Nobody.

- Anonymous 



कुणीच नाही 


घरोघरी तो असे बिलंदर 
करितो खोड्या काहीं बाही
कुणा न लागे त्याची चाहूल 
नाव तयाचे "कुणीच नाही"

चोरपावलांनी तो येतो
उंदीरमामापरीच खास
कैसा दिसतो, आजवरी पण
पाहियले कोणी ना त्यास

घरात परि काहीं जर तुटले,
"कोण चोर तो?" पुसते आई 
मिश्किल हासत, एकसुराने
म्हणती सारे "कुणीच नाही"!

तोच फाडतो वह्या पुस्तके 
दारे ठेवी सताड उघडी 
सदऱ्याच्या गुंड्याच ओढतो 
कधी टाचण्या घरभर सांडी 

घरचे फाटक रोज कुरकुरत
केविलवाण्या स्वरात गाई
तेल पाजुनी कोण दुरुस्ती 
करेल त्याची? "कुणीच नाही"

पाणी सांडी शेगडीवरी
अन् चिखलाने माखे फारशी
वर्तमानपत्रांचे गठ्ठे
रोज रोज तो उगीच उपशी 

दारे खिडक्या, पडदे मळले 
गणवेशावर पसरे शाई
उत्तर एकच असे आमुचे 
आम्ही तर हे केले नाही!

असो पसारा घरातला, वा
दाराशी विखुरल्या वहाणा
खोड्यांसाठी सदाच अमुच्या 
"कुणीच नाही" पुरवी बहाणा 

- माधुरी